HOUTSKOOL

GRILLHOUT

ID NUMMER

: 00.702.008

€ 18,95 *

Prijs per 5 kilo

Aantal:

Bestellen

Omschrijving

HOUTSKOOL

ALGEMEEN

Houtskool (Latijn: carbo), ofwel verkoling van hout, ontleent zijn betekenis aan de ontleding (pyrolyse) van hout. Het gaat om een bewerking waarbij hout wordt verhit op een zodanige wijze dat slechts een beperkte hoeveelheid zuurstof kan toetreden. Het grootste deel van het hout verbrandt dan niet en de vluchtige bestanddelen verdampen. In tegenstelling tot hout, dat uit complexe moleculen bestaat, is houtskool nagenoeg zuiver koolstof.

Houtskool werd wellicht ontdekt van zodra de mens het vuur gebruikte. Circa duizend jaar voor Christus werd houtskool al toegepast om ijzer te winnen uit ijzererts.[bron?] Bij het smelten van brons uit de Shang-dynastie in China werd ook houtskool gebruikt. Het is duidelijk dat de Kelten houtskool gebruikten, want zonder deze stof zouden ze niet in staat zijn geweest om ijzeren zwaarden te vervaardigen.

Het houtskool werd niet alleen gebruikt voor ijzerproductie, waarbij in de oven een constante temperatuur van 1200 graden Celsius bereikt moet worden, maar ook voor metaalsmederij en het maken van glas. In de middeleeuwen werd het in Nederland ook gebruikt voor de productie van aardewerk. Het voordeel van het gebruik van houtskool tegenover hout, is dat men hogere temperaturen kan stoken en de verhitting plaatsvindt zonder vlammen.

GEBRUIK

Houtskool is een veel gelijkmatigere stof dan hout en het brandt beter. Het is droog, terwijl hout dikwijls water bevat in de vorm van sap. In tegenstelling tot hout kan houtskool tot poeder vermalen worden. Daardoor krijgt het een grote oppervlakte en hecht het sterk aan allerlei ondergronden en chemicaliën.

Doordat het zwart afgeeft en dan sterk aan zijn ondergrond bindt, leent het zich ook voor artistieke doeleinden als tekenen. Houtskool werd samen met andere kleurstoffen gebruikt in de prehistorische grotschilderkunst. Sommige ervan werden gedateerd ca.23.000 voor Chr.

Houtskool was van 1000 tot 1918 eveneens een belangrijk bestanddeel van buskruit, naast kaliumnitraat (KNO₃) en zwavel (S). Nadien werd voornamelijk 'rookloos' kruit (nitrokruit) gebruikt, gebaseerd op genitreerde koolwaterstoffen, bijvoorbeeld katoen ('schietkatoen') en zijn afgeleiden.

Vanwege de sterke hechting aan velerlei chemische stoffen wordt fijngemalen houtskool in de vorm van actieve kool veel gebruikt als adsorptiemiddel, bijvoorbeeld bij vergiftiging of om te ontgeuren of te ontkleuren. Actieve kool wordt ook gebruikt bij het maken van zwarte houtskoolzeep.

PRODUCTIE

De constructie waarin houtskool op traditionele wijze wordt bereid heet een meiler. In Europa werden vroeger kuilmeilers en bovengrondse meilers (Platzmeilers) gebruikt. Voor de bereiding van een ton houtskool in een bovengrondse meiler is vijf tot acht kuub droog hout nodig. Het is een zeer specialistisch en tijdrovend proces. Omgehakte bomen worden veelal gebrand in meilers die ter plekke opgebouwd worden uit boomstammen en afgedekt met plaggen. Het branden duurt twee tot drie weken en vaklui sturen het proces bij door aan de zijkanten luchtgaten open te maken of te dichten.

In Nederland was de Uddelse firma Beekman een van de grootste houtskoolproducenten van West-Europa, de laatste die zo werkte, tot 1969. In de jaren zestig is men geleidelijk overgegaan op branden in stalen retorten. Het rendement verbeterde daarbij sterk: in meilers won Beekman uit vijftien kilo hout één kilo houtskool, begin eenentwintigste eeuw had men nog maar drie kilo hout nodig voor dezelfde opbrengst. Helemaal vergelijkbaar zijn die getallen niet: in meilers werd veelal vers gehakt hout gebruikt, terwijl men later vooral afvalhout[1] gebruikte, dat veel droger is, en daarnaast tropisch hardhout,[2] dat door opslag en vervoer vocht verloren had. In Europa geven boomsoorten als eik, beuk, es en den de beste kwaliteit houtskool.

In België is het bedrijf Tcharbon te Bertrix de enige producent die houtskool produceert in moderne ovens die met gas gestookt worden.

HOUTSKOOL

CONTACT