De echte Yam is een tropisch knolgewas, dat opvalt door zijn enorme afmeting ondergronds, als deze niet gerooid wordt (tot 50 kg per knol). Normaal wordt er in de tropen de plant na 10-12 maanden groei gerooid en weegt de wortel dan ongeveer 1 kg.
Waarschijnlijk kwam de Yam rond 3000 v. Chr. In cultuur in Azië en is vandaar over Afrika verspreid. Inmiddels is het belang van Yam te vergelijken met aardappels in onze gebieden! De knollen worden gekookt, gebakken, gefrituurd, er wordt meel en deeg van gemaakt en uiteraard: chips!
De plant houdt zich opmerkelijk goed in ons klimaat en op goed gedraineerde plaatsen blijven de planten met goede winterbescherming prima buiten in leven! Wel sterft de plant bovengronds geheel af. Geniet vooral van de bijzondere groei van deze klimplant: het eerst jaar groeit de plant tot ruim 1 meter hoog, in de daaropvolgende jaren geeft de plant een steeds sterkere groei en kan 3-6 meter lange ranken maken. Het glanzende, hartvormige blad heeft opvallende nerven. In de zon geplant gaan de planten na 2-3 jaar bloeien: onopvallende, maar heerlijk geurende, groenwitte bloemetjes aan lange trosjes (duizenden aan een plant), de intense kaneelgeur stroomt in de zomer door de hele tuin.
Het meest opvallend zijn wel de kleine luchtknolletjes, die over de hele plant aan de stengels groeien en voor een ideale reservevoorraad zorgen om de plant te vermeerderen. Een grote oogst aan luchtknolletjes geeft een exclusief maaltje gebakken “krieltjes”.
Laat ook eens een paar planten groeien in een pot: als kamerplant of kuipplant buiten een jaarlijks genot. |
De teelt vanaf broedbolletje (die we leveren) tot oogstbare knol is 3 jaar. Dan zijn er één of meerdere knollen gevormd van 60-70cm lengte, bovenaan vingerdik, onderaan polsdik. Zorg dus voor losse grond, verhoogde bedden, of iets dat de wortel vrij spel geeft. Een beetje graafwerk bij het oogsten hoort er bij. Daarna kan je het bovenste dunne stuk van de geoogste knollen (15-20 cm) terug planten en dan na 2 jaar alweer oogsten. Handig is dus om altijd één- en tweejarige planten in de tuin te hebben, zodat we je jaar kan oogsten.
Eigenlijk is dit nog een verwantschap aan cassave of maniok, die op een permanent stukje tuin geplant wordt en dan in tijden van nood wordt opgegraven. Maar net als maniok zijn ze te lekker om daar op te wachten!
Planten zijn perfect winterhard, gewoon ter plaatse laten staan. Elk jaar verschrompelt de oude knol en worden er verse nieuwe knollen gevormd. De jonge scheuten komen vrij laat boven in mei en schieten dan werkelijk omhoog. Door de voorraad uit de oude knol groeit de volwassen plant in een paar weken tijd tot flinke hoogte. Je kan ze kweken aan bamboestokken als bonen of langs een (warme) muur. Het is een gemakkelijke teelt, er zijn geen ziekten of plagen bekend. De knollen kan je koel bewaren (bijvoorbeeld in de kelder of schuur) bij de aardappels tot aan de volgende oogst, zodat je jaarrond Yam kunt eten. |
